Ideološka falsifikacija u javnim ispravama: analiza presude br. 33056 iz 2024.
Presuda br. 33056 od 21. maja 2024. godine Kasacionog suda pruža važan osvrt na krivično delo ideološke falsifikacije, posebno na ulogu opštinskih tehničara u overavanju završetka i izvođenja javnih radova. Ova odluka, doneta od strane predsednika R. Catene i izvestioca F. Cananzija, razjašnjava mogućnost postojanja krivičnog dela iz čl. 479. Krivičnog zakonika i jasno razlikuje između javnih isprava i administrativnih potvrda.
Predmetni slučaj
Slučaj se odnosi na optuženog G. Gualandija, opštinskog tehničara, optuženog za lažno potvrđivanje završetka i izvođenja radova u skladu sa ugovornim odredbama. Apelacioni sud u Bolonji je već odbio žalbu, potvrđujući krivičnu odgovornost optuženog. Vrhovni sud je ponovio da ponašanje tehničara predstavlja krivično delo ideološke falsifikacije u javnoj ispravi, budući da izdati sertifikati nisu ograničeni na izražavanje subjektivnog mišljenja, već se sastoje od objektivnih i tehničkih procena, vezanih za odobreni projekat.
Razlika između javnih isprava i administrativnih potvrda
„Opštinski tehničar koji lažno potvrdi završetak i izvođenje radova u skladu sa ugovornim odredbama - Krivično delo iz čl. 479. Krivičnog zakonika - Postojanje - Razlozi. Ponašanje opštinskog službenika koji, kao opštinski tehničar i nadzornik radova, lažno potvrdi završetak i izvođenje radova u skladu sa ugovornim odredbama, predstavlja krivično delo ideološke falsifikacije u javnoj ispravi, a ne krivično delo ideološke falsifikacije u administrativnim potvrdama, jer te potvrde ne predstavljaju čisto subjektivne ocene, već potpuno objektivne i tehničke ocene, vezane za odobreni projekat i namenjene kontroli njegove redovne i verne realizacije, sa posledicom da procena, iako postoji, pretpostavlja neizbežnu aktivnost utvrđivanja koja čini sadržaj same javne isprave.“
Sud je razjasnio prirodu sertifikata koje izdaju tehničari, naglašavajući da oni nisu jednostavne izjave subjektivne vrednosti, već potvrde koje zahtevaju objektivnu proveru i usklađenost sa važećim propisima. Na taj način, Sud je isključio mogućnost kvalifikovanja krivičnog dela kao ideološke falsifikacije u administrativnim potvrdama, rezervišući krivičnom delu iz čl. 479. Krivičnog zakonika značajniju težinu u smislu ozbiljnosti i odgovornosti.
Zaključci
Presuda br. 33056 iz 2024. godine predstavlja važnu referentnu tačku za sudsku praksu u oblasti ideološke falsifikacije. Ponovnim potvrđivanjem krivične odgovornosti opštinskog tehničara koji lažno potvrdi završetak radova, ona ističe važnost pravilnosti i transparentnosti u upravljanju javnim radovima. Ovaj sudski pravac poziva na širi osvrt na profesionalnu etiku i potrebu rigoroznog poštovanja normi od strane svih subjekata uključenih u realizaciju javnih radova.
