Wyrok nr 18792 z dnia 20 grudnia 2022 r., złożony w dniu 4 maja 2023 r., stanowi ważne orzeczenie Sądu Kasacyjnego w przedmiocie upadłości i dowodów dokumentalnych. Koncentruje się on na użyteczności oświadczeń złożonych syndykowi masy upadłościowej przez osoby narodowości zagranicznej oraz na potrzebie tłumacza lub interpretatora w takich kontekstach. Temat ten ma szczególne znaczenie, biorąc pod uwagę internacjonalizację handlu i rosnące interakcje między podmiotami różnej narodowości.
Sąd zbadał, czy oświadczenia złożone przez zarząd spółki w upadłości, narodowości zagranicznej, mogły być uznane za użyteczne pomimo jej trudności w posługiwaniu się językiem włoskim. W szczególności sędzia podkreślił, że oświadczenia złożone syndykowi masy upadłościowej nie podlegają tym samym przepisom, które przewidziane są dla czynności procesowych w kodeksie postępowania karnego i cywilnego. Według Sądu, przepisy artykułów 122 i 123 kodeksu postępowania cywilnego dotyczą wyłącznie czynności procesowych w ścisłym tego słowa znaczeniu, wykluczając tym samym potrzebę obecności tłumacza w tym konkretnym kontekście.
Oświadczenia złożone syndykowi przez osobę nieznającą języka - powołanie tłumacza lub interpretatora - potrzeba - wykluczenie - przyczyny - stan faktyczny. Oświadczenia złożone syndykowi masy upadłościowej, jako pozyskane poza postępowaniem, nie podlegają przepisom kodeksu postępowania karnego w zakresie tłumaczenia dokumentów, ani też w odniesieniu do nich nie mogą znaleźć zastosowania przepisy art. 122 i 123 k.p.c. w zakresie powołania tłumacza i interpretatora, ponieważ przepisy te dotyczą czynności procesowych w ścisłym tego słowa znaczeniu, a także dokumentów przedstawionych przez strony. (Stosując zasadę, Sąd oddalił zarzut niedopuszczalności dowodu z oświadczeń złożonych syndykowi, bez pomocy tłumacza, przez zarząd spółki w upadłości, osobę narodowości zagranicznej, która, mimo rozumienia języka włoskiego, mówiła z trudnością i korzystała z pomocy swojego zaufanego prawnika podczas przesłuchania).
Sąd potwierdził zatem, że pomimo trudności w wyrażaniu się osoby, jej zrozumienie języka włoskiego i obecność prawnika sprawiły, że jej oświadczenia były ważnie użyteczne. Takie podejście podkreśla ważne rozróżnienie między czynnościami procesowymi a oświadczeniami złożonymi w kontekstach nieformalnych, takich jak kontekst syndyka masy upadłościowej.
Wyrok nr 18792 z 2022 r. stanowi znaczący krok naprzód w zrozumieniu dynamiki oświadczeń składanych syndykowi masy upadłościowej. Wyjaśnia, że w kontekstach nieprocesowych przepisy dotyczące tłumaczenia i interpretacji nie mają zastosowania, pod warunkiem, że zaangażowane strony mogą w inny sposób zagwarantować skuteczną i jasną komunikację. Zasada ta może mieć również znaczenie w innych dziedzinach prawa, przyczyniając się do większej elastyczności w postępowaniach dotyczących cudzoziemców i ich oświadczeń.