Neovlašćeno ometanje privatnog života: analiza presude br. 24848 iz 2023.

Nedavna presuda Kasacionog suda br. 24848 od 17. maja 2023. godine, objavljena 8. juna 2023. godine, bavi se pitanjem od velikog značaja u porodičnom i krivičnom pravu, koje se tiče pristupa domu razvedenog supružnika i zakonitosti snimanja video zapisa unutar njega. Ovaj stav precizira granice potencijalno invazivnih radnji u privatni život, pružajući važnu interpretaciju člana 615-bis Krivičnog zakonika.

Pravni kontekst presude

Centralno pitanje odnosi se na ponašanje razvedenog supružnika kojem je privremeno dozvoljen ulazak u dom drugog supružnika. Konkretno, Sud je utvrdio da snimanje video zapisa scena iz privatnog života bez pristanka ne predstavlja krivično delo neovlašćenog ometanja privatnog života. Naime, član 615-bis Krivičnog zakonika garantuje zaštitu kućne privatnosti, ali se primenjuje samo na lica koja su strana aktima privatnog života, a ne na ona koja, kao u ovom slučaju, imaju legitimni pristup domu.

Razvedeni supružnik kojem je, privremeno, dozvoljen pristup domu drugog supružnika - Snimanje video zapisa scena iz privatnog života unutar doma bez pristanka - Krivično delo neovlašćenog ometanja privatnog života - Konfigurabilnost - Isključenje - Razlozi. Ne predstavlja krivično delo neovlašćenog ometanja privatnog života ponašanje lica koje, kojem je dozvoljen ulazak u dom razvedenog supružnika, snima, bez pristanka, susrete između potonjeg i maloletnog deteta, budući da član 615-bis, kriv. zak., koji štiti kućnu privatnost, sankcioniše ponašanje lica koja su strana aktima - predmet snimanja - privatnog života, odnosno aktima ili događajima osobe na privatnom mestu, a ne onih kojima je, makar i privremeno, dozvoljeno da u tome učestvuju.

Implikacije presude

Ova presuda ima nekoliko praktičnih implikacija za razvedene supružnike. Pre svega, precizira da mogućnost snimanja video zapisa unutar doma supružnika nije automatski povreda privatnosti, kada je lice koje vrši snimanje legitimno primljeno. Međutim, ključno je da pristup bude privremen i da ne predstavlja zloupotrebu poverenja. Pored toga, treba uzeti u obzir pravne posledice snimanja maloletnika, koje zahtevaju posebnu pažnju radi zaštite njihovih prava i privatnosti.

• Priznavanje prava pristupa razvedenog supružnika
• Isključenje konfigurabilnosti krivičnog dela neovlašćenog ometanja privatnog života
• Potreba za izričitom saglasnošću za snimanje video zapisa, posebno sa maloletnicima

Zaključci

Presuda br. 24848 iz 2023. godine predstavlja značajan korak napred u definisanju granica između prava na privatnost i porodičnih dinamika. Ona naglašava kako legitimni pristup domu može podrazumevati posebna prava i obaveze, i kako poštovanje privatnosti mora ostati centralno u porodičnim odnosima. Poznavanje ovih dinamika je ključno za svakoga ko se nađe u situaciji razvoda ili rastave, kako bi se zaštitila prava svih, a posebno najranjivijih, kao što su maloletnici.