Dospeće sticanja prava svojine (usucapio) između supružnika: Razmatranja povodom presude br. 8931 iz 2024.

Presuda br. 8931 od 4. aprila 2024. godine Kasacionog suda pokrenula je važnu debatu u vezi sa imovinskim pravima između supružnika, posebno u vezi sa pitanjem sticanja prava svojine (usucapio). Sud je utvrdio da, tokom braka, ne mogu isteći rokovi za sticanje prava svojine na imovini jednog supružnika od strane drugog, naglašavajući potrebu očuvanja porodične harmonije i uzajamnih prava.

Normativni kontekst

Prema članu 781. Građanskog zakonika, postoji zabrana poklona između supružnika, sa ciljem održavanja imovinske ravnoteže u braku. Presuda u pitanju ponavlja ovu zabranu, naglašavajući da njena eventualna neustavnost ne menja osnovna načela koja upravljaju imovinskim odnosima između supružnika.

Sticanje prava svojine na imovini jednog supružnika - Isticanje roka u korist drugog supružnika - Mogućnost tokom braka - Isključenje - Neustavnost člana 781. Građanskog zakonika - Irelevantnost - Osnov. Tokom braka ne ističu rokovi za sticanje prava svojine od strane jednog supružnika na imovini drugog supružnika, pri čemu je nebitno proglašenje neustavnosti člana 781. Građanskog zakonika, koji se odnosi na zabranu poklona između supružnika, jer ponavljanje istog pravila u zakonu br. 76 iz 2016. o građanskim zajednicama pokazuje da je za zakonodavca isticanje rokova za zastarevanje - i za sticanje prava svojine, na osnovu upućivanja iz člana 1165. Građanskog zakonika - suprotno duhu harmonije koji karakteriše bračnu ili građansku zajednicu.

Implikacije presude

Ova odluka ima nekoliko praktičnih implikacija. Među glavnim možemo istaknuti:

• Zabrana sticanja prava svojine tokom braka, čime se štite uzajamna imovinska prava.
• Jačanje potrebe za zajedničkim upravljanjem imovinom između supružnika.
• Dalje pojašnjenje pravnog sistema u vezi sa bračnim pravima i obavezama.

Sud je, dakle, ponovio da skladan bračni život ne sme biti ugrožen mogućnošću prisvajanja imovine, što je princip koji se odražava i u građanskim zajednicama, kako je navedeno u Zakonu br. 76 iz 2016.

Zaključci

Zaključno, presuda br. 8931 iz 2024. predstavlja važno pojašnjenje u vezi sa sticanjem prava svojine i imovinskim pravima između supružnika. Ona naglašava da se brak mora posmatrati kao zajednica u kojoj prava i obaveze moraju koegzistirati u klimi poverenja i uzajamnog poštovanja. Za advokate i profesionalce u pravnoj oblasti, od suštinske je važnosti uzeti u obzir ove odredbe prilikom rešavanja imovinskih pitanja u postupcima razvoda ili rastave, kako bi se svojim klijentima pružilo adekvatno i informisano savetovanje.