ประกันชีวิต: ความเห็นเกี่ยวกับคำสั่งที่ 20128/2024 ว่าด้วยแบบสอบถามประวัติสุขภาพ

หัวข้อประกันชีวิตมีความสำคัญอย่างยิ่งในบริบททางกฎหมายของอิตาลี โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับการแถลงการณ์ของผู้เอาประกันต่อผู้รับประกันภัย คำสั่งที่ 20128 ลงวันที่ 22 กรกฎาคม 2024 ซึ่งออกโดยศาลฎีกา (Corte di Cassazione) ได้ให้ความกระจ่างที่สำคัญเกี่ยวกับภาระผูกพันในการให้ข้อมูลและการจัดทำแบบสอบถามประวัติสุขภาพ ในบทความนี้ เราจะวิเคราะห์เนื้อหาของคำตัดสินนี้และผลกระทบต่อภาคการประกันภัย

กรณีศึกษา

ข้อพิพาทเกี่ยวข้องกับประกันชีวิตที่ทำขึ้นโดย G. (A. P.) กับ C. (T. M.) ซึ่งมีการโต้แย้งความถูกต้องของการแถลงการณ์ที่ให้ไว้ในแบบสอบถามประวัติสุขภาพ ศาลอุทธรณ์แห่งปาแลร์โมได้ปฏิเสธคำร้องของ G. แล้ว และนำคดีขึ้นสู่การพิจารณาของศาลฎีกา ประเด็นสำคัญของเรื่องนี้คือ ผู้รับประกันภัยมีภาระผูกพันที่จะต้องระบุรายละเอียดของโรคทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการประเมินความเสี่ยงหรือไม่

สาระสำคัญของคำตัดสิน

โดยทั่วไป ผู้รับประกันภัยที่ก่อนทำสัญญาประกันชีวิต ได้ให้ผู้เอาประกันตอบแบบสอบถามประวัติสุขภาพเพื่อประเมินความเสี่ยง จะไม่มีภาระผูกพันใดๆ ที่จะต้องระบุรายละเอียดของภาวะเจ็บป่วยทั้งหมดที่ตนเห็นว่ามีผลต่อความเสี่ยง แต่เพียงพอที่จะขอให้ผู้เอาประกันแถลงการณ์ทั่วไปเกี่ยวกับภาวะเจ็บป่วยใดๆ ที่มีอยู่ในขณะทำสัญญา หรือจัดกลุ่มภาวะเจ็บป่วยเหล่านั้นตามประเภท และการจัดทำแบบสอบถามในลักษณะนี้ไม่สามารถตีความได้ว่าผู้รับประกันภัยไม่สนใจที่จะทราบถึงโรคที่ไม่ได้ระบุไว้อย่างชัดเจน

สาระสำคัญนี้ชี้แจงความสำคัญของการจัดทำแบบสอบถามประวัติสุขภาพ เพียงพอแล้วที่ผู้รับประกันภัยจะขอให้แถลงการณ์ทั่วไปเกี่ยวกับภาวะเจ็บป่วย โดยไม่ต้องระบุรายละเอียดของแต่ละโรค แนวทางนี้ไม่ควรถือเป็นการขาดความสนใจจากผู้รับประกันภัย แต่เป็นวิธีการที่ทำให้การรวบรวมข้อมูลง่ายขึ้น

นัยทางกฎหมาย

คำตัดสินนี้อ้างอิงถึงมาตราที่สำคัญของประมวลกฎหมายแพ่ง เช่น มาตรา 1375, 1892 และ 1893 ซึ่งกำหนดหลักการของความถูกต้องและความสุจริตในการทำสัญญา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มาตรา 1892 เน้นย้ำว่าผู้เอาประกันจะต้องให้การแถลงการณ์ที่เป็นจริงเกี่ยวกับสภาพสุขภาพของตน ในขณะที่มาตรา 1893 ระบุว่าการปกปิดหรือความไม่ถูกต้องใดๆ อาจส่งผลให้สัญญาเป็นโมฆะ อย่างไรก็ตาม ศาลได้ตัดสินว่าผู้รับประกันภัยไม่จำเป็นต้องให้รายการรายละเอียดของโรค แต่จะต้องจำกัดเพียงการขอข้อมูลทั่วไป

• แบบสอบถามประวัติสุขภาพจะต้องชัดเจนและเข้าใจง่าย
• ผู้เอาประกันมีหน้าที่ต้องแจ้งภาวะเจ็บป่วยใดๆ ที่มีอยู่
• ผู้รับประกันภัยไม่มีภาระผูกพันที่จะต้องระบุโรคที่อาจเกี่ยวข้องทั้งหมด

คำตัดสินนี้ถือเป็นบรรทัดฐานทางกฎหมายที่สำคัญซึ่งอาจส่งผลต่อสัญญาประกันชีวิตในอนาคต ความชัดเจนในแบบสอบถามประวัติสุขภาพเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้แน่ใจว่ามีความสัมพันธ์ที่ไว้วางใจซึ่งกันและกันระหว่างคู่สัญญา

บทสรุป

โดยสรุป คำสั่งที่ 20128/2024 ได้ให้การตีความที่สมดุลของพลวัตระหว่างผู้รับประกันภัยและผู้เอาประกันภัย โดยเน้นย้ำว่า แม้จะมีภาระผูกพันในเรื่องความชัดเจนและความโปร่งใส แต่ก็ไม่สามารถคาดหวังให้ผู้รับประกันภัยระบุภาวะเจ็บป่วยทุกรายการได้ สิ่งสำคัญคือผู้เอาประกันภัยจะต้องตระหนักถึงความรับผิดชอบของตนในการให้ข้อมูลที่เป็นจริงและครบถ้วนเท่านั้น จึงจะสามารถรับประกันการประเมินความเสี่ยงที่ถูกต้องและการคุ้มครองที่มากขึ้นสำหรับทั้งสองฝ่ายที่เกี่ยวข้องในสัญญาประกันชีวิตได้