Arrest n. 25059 van 2023: De rol van het notoire en vermoedens bij smaad

Het recente arrest nr. 25059 van 21 april 2023, uitgesproken door het Hof van Cassatie, biedt belangrijke verduidelijkingen over het bewijs van schade bij smaad. In het bijzonder heeft het Hof de legitimiteit van het gebruik van het notoire en van vermoedens ter bewijzing van de aantasting van iemands reputatie bevestigd. Dit beginsel is gebaseerd op de overweging dat de verspreiding van schadelijke beweringen bijna altijd leidt tot moreel leed voor het slachtoffer.

De strekking van het arrest

Smaad - Schadevergoeding - Bewijs - Gebruik van het notoire en vermoedens - Legitimiteit. Het gebruik van het notoire en van vermoedens bij het bewijs van schade voortvloeiend uit aantasting van de reputatie, verspreid via middelen die smaadvolle inhoud verspreiden, is legitiem, gezien het feit dat, gebaseerd op het id quod plerumque accidit, kan worden aangenomen dat een dergelijke aantasting het slachtoffer moreel leed heeft toegebracht dat vergoeding verdient en dat het verband daartussen in dat geval zo duidelijk is dat de motiveringsplicht van de rechter met betrekking tot het bestaan van de vergoede morele schade kan worden geacht te zijn voldaan door te verwijzen naar de inhoud en de wijze van verspreiding van de schadelijke beweringen.

De betekenis van de strekking

Deze strekking vertegenwoordigt een fundamentele stap in het begrip van smaad en schadevergoeding. In wezen stelt het Hof dat, in gevallen van smaadvolle beweringen, het niet nodig is om de geleden schade van het individu gedetailleerd te bewijzen. Het vermoeden van morele schade is namelijk gebaseerd op het idee dat iemands reputatie een kostbaar goed is en dat elke aantasting daarvan leed veroorzaakt dat vergoeding verdient.

• Het gebruik van het notoire maakt het niet alleen mogelijk om het morele leed voor de aangetaste reputatie te erkennen, maar vereenvoudigt ook het bewijsproces.
• Deze aanpak strookt met het beginsel van billijkheid, dat streeft naar adequate bescherming van de individuele waardigheid.
• Het arrest is ook gebaseerd op de bepalingen van het Italiaanse Wetboek van Strafrecht, met name de artikelen 185 en 595, die de schadevergoeding en smaad regelen.

Conclusies

Concluderend vertegenwoordigt arrest nr. 25059 van 2023 een belangrijke bevestiging van het recht op reputatie en waardigheid, waarbij wordt benadrukt dat het morele leed voortvloeiend uit smaad adequaat moet worden vergoed. Het gebruik van het notoire en van vermoedens bij het bewijs van schade vormt een stap voorwaarts naar een meer toegankelijke rechtspraak die de rechten van individuen respecteert. Juridische professionals dienen rekening te houden met deze jurisprudentiële oriëntatie om de rechten van hun cliënten optimaal te beschermen.